Espargouto(-de-mar)
Spergula marina
Caryophyllaceae
Autre noum : Praussèli.
Nom en français : Spergulaire marine.
Descripcioun :Aquelo espargouto trachis dins li relarg sala en ribo de mar. Es uno planto proun chanjadisso dins sa taio, la presènci o noun de péu, ... Se destrìo de sa cousino, Spergularia media qu'a li petalo pu courto que li sepalo e lis alo di grano proun dentado (fotò). Li flour soun peréu mai pichoto (< 4 mm) coume li fru. De nouta que i'a 1 à 6(8) estamino. Coumpara emé l'espargouto-maritimo que ié sèmblo proun.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Spergula
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : NaCl
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Liò : Mar
- Sansouiro
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Spergula marina (L.) Bartl. & H.L.Wendl., 1825
(= Spergularia salina J.Presl & C.Presl, 1819 )
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753